Richtlijn

NJM

Marcel Levi

Richtlijnen: de nieuwe catechismus? Met een dergelijke titel weet Marcel Levi in het Augustusnummer van het toonaangevende (Engelstalige) The Netherlands Journal of Medicine (NJM) de aandacht te trekken. Hij schrijft dat in zijn hoedanigheid als Hoofdredacteur, maar zoals bekend is hij eveneens Directeur van het AMC en Internist. De auteur wijst erop dat Tekstboeken heel lang de toon hebben gezet binnen de Geneeskunde. Deze ‘gestolde kennis’ wordt steeds meer ingehaald door nieuwe feiten. Daarnaast zijn er ook andere bezwaren, die bevorderen dat Richtlijnen het pleit winnen. Dat mag ook blijken dat de in het NJM gepubliceerde richtlijnen vaker worden gedownload dan andere publicaties (factor 3,2 in de afgelopen twee jaar) en ook vaker worden geciteerd.

Kookboekgeneeskunde?

Acute Boekje

Een goed en doorontwikkeld voorbeeld is het handzame “Acute Boekje” vanuit de Interne Geneeskunde (NIV). Maar inmiddels zijn er ook de PDA’s.  Maar er zijn kanttekeningen te maken. Een ernstig ziektebeeld (als ketoacidosis) als verwikkeling , dien je bij een dialyse patiënt heel anders te behandelen dan bij iemand met diabetes. Werk je volgens een standaardprotocol, dan kan de afloop fataal zijn. Richtlijnen gelden voor groepen en zijn geen maatwerk. Ze worden gebaseerd op een bepaald type klinisch onderzoek (vaak ziekenhuispatiënten met exclusie van 75+ en allerlei andere randvoorwaarden). Als voorbeeld wordt genoemd een groot onderzoek waarbij maar 12,6% van de patiënten werd toegelaten (geincludeerd) in de studie. Richtlijnen vormen een advies en geen dictaat, laat staan de catechismus aldus Marcel Levi.