Forever Young: Gustaaf Julius te Gussinklo

[google-translator]

Onlangs schreef ik een bericht over Joop den Uyl…

..die als student bevriend was met familielid Gustaaf Julius (Guus) te Gussinklo (geb. 11-08-1920) uit Aalten (Gld). Omdat Guus kort na de oorlog (1947) overleden is, bestaat er weinig documentatie. Toch kreeg ik met de gewaardeerde hulp van de zoon van onze vroegere minister-president Joop den Uyl een kopie van een brief die Guus aan Joop schreef. Maar daarin wordt op geen enkele wijze verwezen naar de oorlogsperiode, alhoewel ze samen verzetsacties ondernamen. Maar dan komt er een nieuw element: de Pilotenlijn. 

Haulerwijk
Een mailbericht! Zoals wel meer gebeurt, heeft plaatsing van het artikel over Guus de aandacht getrokken van Jaap de Boer uit Haulerwijk (Fr). Co-auteur van het onlangs verschenen boek met de titel ‘Vliegers op de Vlucht’, dat hij schreef samen met emeritus Prof. Jan Slofstra.  Het is een uitstekende uitwerking van een gebeurtenis die inmiddels tot het collectief geheugen van Haulerwijk (Fr) behoort. Over de jaren heen zijn inwoners gefascineerd geraakt door het neerstorten van de Amerikaanse B 17 bommenwerper ‘Seattle Sleeper’ op 26 november 1944. Die fascinatie wordt zeker gevoed door het feit dat de negen bemanningsleden het er levend hebben afgebracht. En van alles meemaakten. Immers bemanningsleden hadden de opdracht om te proberen door de linies terug te komen. Ook na de oorlog zijn er contacten gebleven.

Vlucht
De vlucht voor of soms ontsnapping aan Duitse gevangenschap levert een spannend verhaal op (‘het hadden wel drie boeken kunnen worden, aldus Joop de Boer die mij thuis een exemplaar van het fraaie boek komt brengen. Daar zit dan ook meteen de verbinding met Guus te Gussinklo, want ergens op de vlucht richting de oprukkende geallieerden aan de Rijn, belanden piloot John Stevens en co piloot Stanley Johnston eind maart 1945 in Zelhem (Gelderland). Dat is op een zeker moment een knooppunt op die Pilotenroute.  Vooral als de Geallieerden de Rijn zijn overgestoken verder Duitsland in. Tijdens de ‘desktop-research’ voor het boek zijn de auteurs terecht gekomen in de Amerikaanse archieven. 

Vragenlijst
In de archieven bevindt zich deze vragenlijst die op 18 augustus 1945 door Guus zelf keurig is ingevuld. Met pen en een enkele notitie met potlood. Een dergelijk document is er ook in het Engels (uitgetypt) en er is nog een declaratieformulier met Guus handtekening uit oktober 1945 met de naam van een Luitenant Tom Dwars. 

Vertrouwelijk , hoofdkwartier van het Europese operatiegebied, Militaire inlichtingendienst, vragenlijst voor helpers van geallieerd personeel, men wordt verzocht blokletters te gebruiken. 18 augustus 1945, te Gussinklo,Gustaaf Julius, Willemstraat 16, Aalten telefoonnummer 412, Slingesteyn Aalten, geboren 11-08-1920, Nederlandse nationaliteit, Naam waaronder bekend bij geallieerd personeel: Frederik en Kees, Van welke ondergronds beweging bent u lid: KP van RUV.-L.O. z.s.F.,  Bijzonderheden: 7 piloten onderdak verschaft en getransporteerd, gekleed, van persoonsbewijs en Ausweisen voorzien (via Floor). Personen die bekend zijn en die geholpen hebben: guest Reussink Bemerkingen: 10 gevangen geallieerden via Roeleveld 3x per week van eten voorzien. Weet niet wat van hen geworden is.

Zelhem
Vanwege de herdenking van 75 jaar bevrijding is er de zomer van 2020 in Zelhem een fraaie expositie. Ook daar uiteraard aandacht voor het verzet. Een poster toont een foto van Guus. Daarboven ook foto’s van het echtpaar Oosterink waar Guus te Gussinklo een gastvrije ontvangst kreeg. Bij een bezoek aan de expositie in het museum Smedekinck spreek ik ook een kleindochter van dit echtpaar. Een film met interviews geeft ook aandacht aan gebeurtenissen waarbij Guus was betrokken.

https://www.dutchbuttonworks.com/tag/haulerwijk/

https://www.dutchbuttonworks.com/2019/08/guus-te-gussinklo-alias-freek/