Nobel op de kaart

Nobelprijswinnaars

Nederland 21 stuks

Ruim 10 pagina’s p.p. in prachtboek

Ik grijp onmiddellijk naar mijn boekenkast. Heb ik dan toch de paraaf van een Nobelprijswinnaar in een oud handboek? Helaas, het betreft P. Zaaijer en niet P. Zeeman.  Een compliment voor Martijn van Calmthout en Jelle Reumerat met hun nieuwe boek met de titel  ‘Nobel op de Kaart’ . Het boek spreekt mij om meerdere redenen aan. Onder de vele smaakvolle illustraties bevinden zich afbeeldingen van postzegels van vaderlandse Nobelprijswinnaars. Dus ook filatelisten zullen plezier beleven aan het boek. Het gebruik van Geoinformatie is origineel en maakt de titel waar. In welke steden hebben Nobelprijswinnaars zich hoofdzakelijk opgehouden? De koppeling aan straatnaambordjes is ook een verrassend element.

Nobelprijs (bron: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 1929, uit mijn boekenkast)

Donders Nobelprijs?

Een andere observatie: deze week was ik vanwege een journalistieke excursie op het Donders Instituut aan de Radboud Universiteit te Nijmegen (hersenonderzoek). In de persoon van Professor Donders heb ik mij al eens verdiept en heb toen vastgesteld (overigens beslist niet als eerste! ) dat hij eigenlijk de Nobelprijs had verdiend. Alhoewel… dat valt alleen levende personen ten deel. Donders overleed ruim voor de instelling van de Nobelprijs in 1903. Eijkman leefde net lang genoeg, maar overleed een jaar na toekenning.

Geharrewar.. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde(1896)

Favoriet

Terug naar het boek. Als voormalig Utrechtse jongen met een medisch verleden, interesseert mij de persoon van Eijkman bijzonder. Inderdaad Eijkman en niet Eykman, zoals hij in het hoofdstuk De vitamine (uit Redders der Menschheid, eveneens in mijn boekenkast) ten onrechte wordt genoemd. De naam Eijkman is voor altijd verbonden aan het vitamine B1. Tekort aan de vitamine B1 kan leiden tot Beriberi, een ziekte die leidt tot verlammingen en de dood. In voormalig Nederlands Indië had bijvoorbeeld de troepenmacht veel slachtoffers. De ontdekking van vitamine B1 laat zich lezen als een roman. Hoe is men er achter gekomen dat de bewerking van rijst de belangrijkste oorzaak vormde? Maar de uitvinding leidde ook tot polemieken (tekstfragment) en de weg van ontdekking tot gedragsverandering bleek lang. Wanneer komt er nu eens een vrouwelijke Nederlandse Nobelprijswinnaar? Aanschaffen dat boek!