Kunstobservatie maakt betere dokters

Schamper

De eerste reactie bij deze titel en het bijbehorende artikel op de website van Medisch Contact (MC) is een tamelijk schampere (quote): Heeft de waarde hoogleraar Jan Keunen al eens onderzocht of het helpt om in de boeken te kijken of de vakliteratuur bij te houden? En helpt het wellicht ook om in plaats van naar kunst naar patiënten te kijken en goed naar hen te luisteren?  Toe maar! Naar mijn mening verdient de aanpak van deze Hoogleraar wel degelijk een serieuze benadering. Kuenen stelt dat kunst op zich de diagnostische vaardigheden verbetert, maar ook creatief denken en empathisch vermogen stimuleert. Mag ik de Hooggeleerde voorstellen om met zijn studenten binnenkort naar museum De Fundatie in Zwolle af te reizen? Los van zijn publicatie in MC  had ik mij al voorgenomen over de huidige expositie van het werk van Rob Scholte te berichten.

De Fundatie

Of Rob Scholte daadwerkelijk iets bedoeld heeft in de zin zoals ik dat nu beschrijf is nog niet duidelijk. Maar als ik de honderden ‘embroideries’ langs loop zie ik iets, dat vast aan de voorzijde niet te zien is. Namelijk dat identieke afbeeldingen aan de achterzijde (waar we nu immers tegen aankijken) een sterk individueel karakter hebben. Het is maatwerk. Soms met losse eindjes. Soms losse eindjes aan elkaar geknoopt. Incidenteel is nauwelijks te zien om welke voorstelling het daadwerkelijk gaat. Wat is de voorstelling,  in medisch jargon de diagnose? Dat is naar mijn ervaring ook precies geneeskunde / geneeskunst. Het etiket is dan bijvoorbeeld Diabetes, maar daarachter gaat een individu schuil met een heel eigen verleden, toekomst en ziektebeeld. Hetzelfde maatwerk dat we nu concreet voorgeschoteld krijgen.

Experiment

De expositie heeft mij ook uitgedaagd tot een experiment. Ik heb een aantal foto’s gemaakt in de Fundatie en die aangeboden aan slimme softwareprogramma’s. WolframAlpha  ziet de serie zigeunerinnetjes als een altaarstuk. Individuele beeldherkenning levert een interpretatie die wel in de buurt zit, maar toch beslist ver van de waarheid is (Caption Bot suggereert dat de zigeunerin een smart phone hanteert). Vervolgens ben ik gaan kijken of een bepaald kunstwerk (bijvoorbeeld het zigeunerinnetje) op internet kan worden teruggevonden. Voorstelbaar is dat lang niet altijd lukt, want sommige kunstwerken vertonen een soort spaghetti op de achterkant. Wanneer het niet lukt, bedenk ik dat ik eerst mijn foto’s naar spiegelbeeld moet converteren. Maar ook dan geen herkenning! Dat valt me toch tegen van Expertsystemen. Misschien ook hier een leermoment voor dokters? We moeten zelf blijven waarnemen!

Zwolle zonde dolle

Kortom, wanneer stappen de jonge dokters uit in Zwolle (expositie tot en met 18 september 2016)?