Darwin overleed 19 april 1882

Professor Donders de wereldberoemde neurofysioloog uit Utrecht, die warme contacten onderhield met Darwin, zette zich aan een condoleantiebrief voor de weduwe.

Het concept daarvan bevindt zich in het Universiteitsmuseum en is gedateerd Utrecht, april 1882.

Het is een aan beide zijden beschreven (merendeels potlood -ook blauw-met doorhalingen en pen) blad met vouw in het midden

Om de tekst beter te zien,moet op de afbeelding dubbel worden geklikt. De vertaling (onderaan) is van mijn hand.

Utrecht, april 1882

Mrs Darwin,

Ik had het voorrecht zoals u zich zult herinneren om de grote man (doorhaling: Mr Darwin), uw betreurde echtgenoot, in zijn huiselijke omgeving te zien, omringd en ondersteund in alle opzichten door de liefde en onverdroten zorg van uzelf en van zijn kinderen en de diepe indruk die dat maakte is nooit verdwenen. Daarbij zijn wetenschap en mensheid u erkentelijk voor de ruimte en vrije tentoonspreiding van zijn genie,

de bewonderaars uit de wetenschap (doorgestreept: vrienden) en bewonderaars van de grote meester zijn zich volledig bewust dat uw verdriet en moeite op dit moment (correcties) even groot zijn als uw liefde en toewijding. Sta mij toe uitdrukking te geven aan mijn diepe sympathie met u in uw droefheid. Geen beter troost kan worden gegeven dan het medeleven van de kant van uw lieve zoons en dochters, in elk opzicht hun eminente vader waardig. Met de meeste hoogachting, de Uwe

Droevige gebeurtenis condoleantie’enz…

Overigens zou het kunnen zijn dat de met potlood geschreven tekst door een ander dan Donders is opgeschreven (echtgenote Bramine wellicht?) die ongetwijfeld dan de tekst heeft gedicteerd.

De verbeteringen zijn dan wel van Donders zelf (gezien het handschrift). Het is mij (nog) niet bekend of een definitieve brief berust in de Darwin archieven.