DNA

Steeds meer uiterlijke kenmerken uit DNA te halen

De haarkleur van een onbekende dader die een misdrijf heeft gepleegd, is binnenkort niet langer een geheim voor forensisch onderzoekers. Wetenschappers van het Erasmus MC ontdekten in samenwerking met Poolse collega’s hoe je met behulp van DNA kunt voorspellen welke haarkleur een persoon waarschijnlijk heeft. Ze publiceren hun bevindingen vandaag in het wetenschappelijk tijdschrift Human Genetics.

Meer dan 90 procent

Op basis van de onderzoeksresultaten zal met meer dan 90 procent nauwkeurigheid uit DNA kunnen worden vastgesteld of een persoon rood haar heeft. Met even grote nauwkeurigheid kan worden bepaald of de persoon zwart haar heeft. Voor blond haar en bruin haar geldt dat de kleur daarvan met meer dan 80 procent nauwkeurigheid kan worden vastgesteld. Met de gevonden onderzoeksmethode kan ook onderscheid worden gemaakt tussen haarkleuren die sterk op elkaar lijken, zoals tussen rood en roodblond haar, of tussen blond en donkerblond haar. Het benodigde DNA kan worden gehaald uit bloed, sperma,  speeksel en andere biologische materialen die voor forensisch onderzoek belangrijk kunnen zijn.

Twaalf genen

Prof. dr. Manfred Kayser, hoogleraar Forensische Moleculaire Biologie van het Erasmus MC: “Dat wij het nu mogelijk maken om op basis van DNA verschillende haarkleuren te voorspellen is een belangrijke doorbraak, omdat tot nu toe alleen de zeldzame rode haarkleur te voorspellen was. Voor ons onderzoek maakten we gebruik van het genetisch materiaal en de informatie over de haarkleur van honderden Europeanen. Daarbij onderzochten we twaalf genen waarvan bekend was dat ze van invloed zijn op de verschillen in haarkleur. Binnen elf genen vonden we nu 13 zogenoemde ‘DNA markers’ die voorspellend zijn voor de haarkleur.“

Signalement

Prof. dr. Ate Kloosterman, van de afdeling Humane Biologische Sporen van het Nederlands Forensisch Instituut: “Met dit onderzoek is de wetenschappelijke basis gelegd voor de ontwikkeling van een DNA test die de haarkleur kan voorspellen. Een gevalideerd testsysteem voor de haarkleur zal op niet al te lange termijn voor het forensisch onderzoek beschikbaar komen. De onderzoekers publiceerden al eerder over het voorspellen van de oogkleur en het inschatten van de leeftijd op basis van DNA-materiaal. Dergelijke objectieve informatie kan worden gebruikt om het signalement van de gezochte persoon te verfijnen. Deze nieuwe vondst leidt tot een belangrijke uitbreiding van de toekomstige DNA-toolkit van forensisch onderzoekers om onbekende daders te vinden.”

Het huidige onderzoek heeft zich alleen gericht op de voorspelbaarheid van de kleur van het hoofdhaar. Om de kleur van lichaamsharen te kunnen voorspellen zou nader onderzoek nodig zijn.

Het onderzoek van Erasmus MC is mogelijk gemaakt door subsidies van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en van het Netherlands Genomics Initiative (NGI)/NWO in het kader van het Forensic Genomic Consortium Netherlands (FGCN).