3 juni 2011

Alias van Elzas

Digitaal eerherstel in NTvG voor Joodse arts Dr.M.Elzas

Boekenkast

In een antieke Engelse boekenkast koester ik een aantal oudere medische boeken. Geregeld blader ik daarin. Gisteren (Hemelvaartsdag 2011) in de ingebonden uitgave van het Nederlands Tijdschrift Voor Geneeskunde (NTvG) van 1945. Vanwege de papierschaarste aan het eind van de oorlog is het een bescheiden boekwerk, waarvan het papier zelf (ongetwijfeld van matige kwaliteit) ook al vergeelt. Het Noodnummer van het NTvG kwam tweewekelijks uit en ademt een sfeer van wisselende sentimenten. Ook de (spaarzame) advertenties, oproepen, bijdragen en In Memoriam zijn stuk voor stuk boeiend en aangrijpend.

Archief Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde

Noodnummer

Op pagina 256 (Noodnummer XXX, 17 november 1945) een bijdrage (Onder rubriek Ingezonden) van H.Burgerhout uit Rotterdam. Daarin verklaart Burgerhout (hersteld van een operatie wegens een collumfractuur in het Havenziekenhuis te Rotterdam) dat onder zijn (Burgerhouts) naam door Mozes Elzas een wetenschappelijk artikel is gepubliceerd in het NTvG in 1942.

Dit om redenen van veiligheid

.. zoals nader wordt toegelicht. Verderop ( pagina 257 ) wordt vermeld dat dit niet heeft voorkomen dat Elzas via Nederlandse kampen uiteindelijk in Theresienstadt belandt, waar hij door de Russen is bevrijd. In 1982 is hij op 93-jarige leeftijd overleden (lees hier). Dr.H.Burgerhout (In 1959 op 88 jarige leeftijd overleden: lees hier ) heeft 22 publicaties in het NTvG op zijn naam staan.Hij was enige tijd geneesheer-directeur van het Coolsingelziekenhuis te Rotterdam. Dr.M.Elzas (Eerst verbonden aan Israelitisch Ziekenhuis te Rotterdam en later aan ziekenhuis aan de Coolsingel) heeft 45 bijdragen volgens de zoekmachine van het NTvG. Als wij ons concentreren op het decennium van de tweede wereldoorlog, stellen wij vast dat de publicatie ‘ Chronische Hereditaire Haemolytische Icterus en Paget’s beenziekte in één familie zich voordoend’ nog steeds wordt toegeschreven aan Dr.H.Burgerhout en niet aan Dr.M.Elzas. Dat het destijds niet erg is opgevallen heeft mogelijk te maken met de vertrouwdheid van beide artsen met onderwerpen uit de hoek van de Interne Geneeskunde. De Redactie van het NTvG was kennelijk wel op de hoogte van deze kunstgreep.

Bron: NTvG

Hierboven Burgerhout en onder Elzas (1939-1950)