Fanfare ‘De Eendracht’
Aalten
te Gussinklo
Wat is de relatie?
In 1986 verscheen een boekje ” de geschiedenis van een fanfarekorps “, geschreven door A.J.A Stronks en uitgegeven door de drukkerij Wikkerink BV.
De Eendracht
Geschiedenis
Het boekje dat 96 pagina’s telt, geeft de oorsprong en de geschiedenis van de christelijke muziekvereniging “ De Eendracht ” weer over de dan 90-jarige periode. Veelvuldig komen we de naam te Gussinklo en Dutch Button Works tegen. Deze fragmenten zullen worden weergegeven. De quotes komen veelal uit de Aaltense Courant.
Pagina 9: op 30 december 1899, gaf De Eendracht een concert in de kerk, hieronder volgt een verslag:
Verslag
Het christelijk fanfarekorps, gaf dinsdag voor een tamelijk goed gevuld kerkgebouw een uitvoering. Het programma werd op een enkele uitzondering na flink gespeeld. Heerlijk klonken de zachte tonen als van “Le dernier Salut” en andere liederen. Opwekkend daarin tegen de forsche tonen der marschen en van den “Engelengezang”. Door den heer te Gussinklo werd een woord van dank gebracht en noemde het een genot, dat Aalten zulk een christelijk muziekkorps rijk was.
De heer te Gussinklo nu, was een bekende persoonlijkheid in Aalten en was de bekende pijpenfabrikant ook wel ” Piepen Willem ” genoemd, daarnaast was hij wethouder van Aalten. Hij overleed op 21 juni 1920, op de leeftijd van 67 jaar, na 25 jaar raadslid te zijn geweest, waarvan 20 jaar als wethouder. W te Gussinklo junior, zoon van bovengenoemde zou later ook veel gaan betekenen voor de christelijke muziekvereniging ” De Eendracht “.
Pagina 15: op paasmaandag 1911 wordt een uitvoering gegeven
…..Door de heer W. De Gussinklo junior, werden ter afwisseling enkele voordrachten gedaan, namelijk twee gedichten van ” Da Costa “, betrekking hebbend op het paasfeest, en een voordracht in dialect, getiteld ” Bij de Wiendroeven”. De samenkomst werd door dominee Gommer, na een woord van dank te hebben gericht aan de directeur en corps en den heer te Gussinklo, voor diens voordrachten met dankgebed gesloten.
Pagina 19: een verslag van de uitvoering in 1921
Voor een talrijk publiek gaf jongstleden woensdagavond het christelijk fanfarekorps “De Eendracht” eene uitvoering in ’t Feestgebouw, welke in alle opzichten goed geslaagd mag heeten. De heer W. te Gussinklo opende met gebed en een kort openingswoord, waarna door de aanwezigen gezongen werd Ps. 116: 1, begeleidt door het christelijk fanfarekorps. De heer te Gussinklo wees in een korte toespraak op den algemeenen Biddag van vroeger en nu, er op wijzende dat hij nu niet meer in dezelfde stemming en met dezelfde gebruiken gehouden wordt als toen. Vroeger werd de Biddag beschouwd als de dag van boetedoening, het belijden der zonde en tevens werd er dien dag gevast. Thans wordt de biddag, beschouwd als een zondag, men gaat ter kerke, legt visite’s af, of bezoekt eene uitvoering. ’t Is jammer zegt spreker, dat deze dag niet meer zo gebruikt wordt als vroeger, evenwel wil ik hem niet veroordelen, alleen wil ik erop wijzen hoe zo’n uitvoering, waarbij de mensen ontspanning zoeken, het geestelijk heil bevorderen, voor de ere Gods kan opkomen en God erdoor verheerlijkt kan worden. Hierna werd het programma afgewerkt. De muziek nummers, welke we te hooren kregen werden prachtig uitgevoerd. De marschen werden harmonisch zuiver gespeeld, no.7 van het programma, “Potpouri van Christelijke liederen “, een moeilijk stuk, werd zeer goed uitgevoerd.
De samen-spraak met ‘t’Inhalen van den Burgemeester’ (ter afwisseling) bracht de lachspieren in beweging, door de komieken en primitieve wijze waarop de burgemeester ingehaald werd. Na de pauze werd het mooist gespeeld een ouverture ” Facile Zaida ” en no.9 “Lily Marsch”. Ter afwisseling kregen we nog een pantomime welke prachtig werd uitgevoerd. Deze avond was voor de aanwezigen om te genieten. Ondanks enkele rumoermakers achter in de zaal, had deze uitvoering een ordelijk verloop, en was het publiek een en al oor. Het christelijk fanfarekorps is, vergeleken bij de uitvoering van het vorig jaar, enkele stappen hoger geklommen, al is het nog lang niet wat het wezen moet, het gaat toch ‘ Excelsior’, steeds hoger. De heer W. te Gussinklo sprak in zjn kort slotwoord’dank uit aan het corps voor den genoeglijken avond ons bereid. De uitvoering werd besloten met t’zingen van gezang 96 en dankgebed.
Pagina 22:
Op dinsdag 26 december 1922, wordt weer een uitvoering gegeven in de Westerkerk met als afwisseling een orgelconcert van de heer W.te Gussinklo. De uitgevoerde nummers zijn: ” Am Christabend” van Fr.Munkelt en het bekende Largo van G.F. Handel en ‘Weckruf’(reveille).
Pagina 28,29 en 30: Tweede Paasdag 1929
Vaandeluitreiking Chr.Fanfarekorps ‘De Eendracht’, Aalten.
Het christelijke fanfarekorps ‘De Eendracht’ te Aalten, dirigent de heer A.L. Kok te Winterswijk, hield maandagavond in Irene een buitengewone uitvoering. De heer W. te Gussinklo opende na het zingen van psalm 150 vers 2, met begeleiding van bovengenoemd korps, dit samenzijn met gebed en sprak een korte openingsrede. Na een woord van welkom tot de aanwezigen gesproken te hebben, zegt spreker, welk een gewaarwording moet het zijn voor een kuiken dat uit den dop komt, wanneer het licht, natuur en bodem aanschouwt. Het kan niet anders zijn dan een verrassing van iets absoluut nieuws. Zoo is het ook met den mensch die deelgenoot wordt van het nieuwe, hetzij aangenaam of onaangenaam. Vaststaat dat de geest van den mensch naar verandering uitgaat. Spreker gebruikte bij de aanvang van dit beeld omdat het nu juist Paschen is, en wijst erop dat dit nieuwe aangenaam is wanneer het wijst op groei en evolutie. Zoo zijn gij en ik ook dezen avond voor iets nieuws geplaatst. Ik kan mij dezen avond bij u aandienen als ere- voorzitter dezer vereen. Dat de vereeniging tot dit besluit kwam is, omdat men voortgang wil. Wel mocht het korps veel sympathie genieten in de 30 jaren dat ze bestaan heeft, maar toch moet deze sympathie grooter worden. Van het algemeen medeleven hangt veel af voor het voortbestaan dezer vereen. De vereen wil zich daarom stellen onder een kring van personen voor de propaganda en daarom heeft nodig een epitheton ornans (?). Zo dien ik mij dan aan, en hebt mij te beschouwen als het versiersel der vereen. Hoewel het mij buitengewoon verraste om maar was het mij toch aangenaam. Spreker spreekt den wensch uit, dat het versiersel mag blijven en niet verbleeken. Een tweede nieuws is, dat de vereen in het vervolg zal uitkomen onder eigen vaan. Zoo is er dan nieuws genoeg om dezen avond te doen slagen, waarbij de opwekkende tonen zeker de grootste rol zal vervullen. Spreker verklaart hiermee het feest voor geopend, waarna aan de muziek de gelegenheid wordt geboden een marsch te spelen. Door dominee Stegeman werd nu het vaandel aangeboden. Spreker zegt nog nooit zo trots te zijn geweest, dan toen hij de uitnodiging van de vaandelcommissie ontving om dit vaandel aan te bieden. Het is slechts kort geleden dat spreker op een uitvoering van het corps sprak over een vaandel en nu is de zaak al voor elkaar. Spreker wil evenwel al de ere terugbrengen naar de vereen, die deze eere verdiend heeft. Het is thans zoo, men kan ‘De Eendracht’ niet meer missen. Naar aanleiding van hetgeen op het vaandel staat, psalm 150 vers 2, zegt spreker dat hij hoopt dat de muziek dit altijd zal doen uitkomen als komende uit de ziel. Geeft hem eer, dat wil zeggen geeft alle eer aan God. Brengt dank aan hem die alle gave schonk, die zoveel schenkt in natuur en genade, ja die zoveel schonk in Christus. Zich richtende tot de erevoorzitter zegt spreker. Ik heb de eer u dit vaandel aan te bieden.Ik spreker spreek daarbij de wens uit, dat het versierd mag worden met vele medailles en onbevlekt mag bewaard blijven voor die vereen, die psalm 150 als devies gekozen heeft.
De eere-voorzitter hierop antwoordend, zegt hoe in oude tijden reeds behoefte bestond om op te trekken onder een teken, waarvan spreker talrijke voorbeelden geeft.Na de verschillende tekens waaronder opgetrokken werd door legers en volkomen genoemd te hebben, zegt spreker, dat nu vele vereen dit voorbeeld hebben nagevolgd en het thans veelal is om kleur te bekennen. Spreker wijst er voorts op wat in vroeger tijden onder fanfaremuziek te verstaan was. Spreker wijst voorts op de spreuk van het vaandel en brengt warmen dank aan de gevers, inzonderheid voor den moreelen steun. De comitéleden Veldhuis ( kleermaker Hoekstraat) ,Heersink (bakker), Heinen (horlogemaker, Kerkstraat) en Weevers ( Dijkstraat) wordt dank gebracht voor het belangrijke werk dat werd verricht. En nu, muzikanten en de directeur, van harte gefeliciteerd. Nog meer dan voorheen kunt ge thans luister bijzetten aan onze feesten en samenkomsten. Uw koor zij en blijve dan eendrachtig. Vergeet nooit de leuze en laat het steeds gericht zijn op de eere Gods. Hierna bevestigde spreker de behaalde trofeeën aan het vaandel, waarbij de opmerking gemaakt wordt, dat meer ruimte is gelaten voor meerdere medailles. Uw banier blijve dan in lengte van dagen. Het sierlijke vaandel is versierd met het wapen van Aalten, psalm 150 vers 2 en naam der vereen, met datum van oprichting, namelijk 1896. Het publiek dat niet aanwezig was zal zeker spoedig gelegenheid krijgen het vaandel te zien. Na het woord van de voorzitter werd een mars gehouden door de zaal met het vaandel voorop. Muziek, voordrachten en tractatie brachten de nodige afwisseling. In het slotwoord zegt den eere-voorzitter even een blik achterwaarts te werpen. Spreker gedenkt dan het werk door den heer Rots verricht, die een goede grondslag legde voor dit koor, en het door de moeilijkste tijd heeft geholpen, de nestoren in de muziekvereniging de heeren H.H.Fles en Joh.te Brake wordt dank gebracht voor hun trouw aan de vereen vanaf de oprichting, waarvoor de heren de orde ‘Pour la Merite ‘(?) verdiend hebben. Zich richtend tot de commissie, verzoekt de eere-voorzitter deze op het podium plaats te nemen, en deelt hun mede, dat de vereen hun verdienste wil belonen door hen te benoemen als eere-lid, wat intussen door de heeren aanvaard werd. Spreker wijst tenslotte een deel van het publiek erop, dat het koor een aandachtig gehoor verdient om het een zuiver beschaafde toon ten gehoore brengt. Spreker feliciteerd voorts den directeur voor de groote prestatie van dezen avond. Tenslotte werd de ‘Avondzang’ gezongen en eindigde dominee Stegeman deze goed geslaagde avond met gebed.
Pagina 39:
In 1936 viert men het 40-jarig jubileum. In het verslag van ‘De Nieuwe Aaltense Courant’ las men onder andere het volgende uit de toespraak van de Ere-voorzitter de Heer W. te Gussinklo, hij merkt daarbij op dat 40 jaar in de zelfde stemming werd geleefd als nu, dat wil zeggen in een tijd van rood, wit en blauw. Het kroningsjaar was in zicht en in 1896 bereidde men zich erop voor. Een andere tijd dan nu met zijn vele eisen en verlangens. Toch was deze oprichting (aldus het verslag) voor Aalten een zegen, waarom de oprichters te prijzen zijn voor hun daad. Ook is de spreker bekend dat ze hun eerste tonen lieten horen op de Hogestraat. Spreker onderscheidt nu drie tijdperken in dit verenigingsleven:
1e Dat het begin waarin men de muziek buitengewoon mooi vond ( Zij speelden in het begin veel Zuid-Afrikaanse liedjes. De mensen stonden ’s avonds op straat te luisteren zo mooi als ze het vonden. In Nederland was men nogal begaan met de oorlog daar). 2e Dat de muziek rustig haar weg ging, met feesten speelden en met Paschen uitvoeringen gaf.En het derde tijdperk dat aanving tijdens een uitvoering in ‘Patrimonium’, waar dominee Stegeman het pleit voerde voor een comité dat zorgde voor een vaandel. Aldus het verslag.
Pagina 41:
1936 40-jarig jubileum.
Tot slot van dit jubileum kreeg de erevoorzitter de heer te Gussinklo wederom het woord waarin hij zei dat de vereniging moge gaan ‘Advendo’ dat wil zeggen: Voortgaan, en ‘Excelsior’ steeds hoger. Het kan ook gaan ‘Semper Con Selo’ en tenslotte ‘Sursum Corda’, de harten naar boven, aldus de heer te Gussinklo
Pagina 56:
concertprogramma woensdag 31 januari 1951.
Programma: opening door de weledele heer W. Te Gussinklo. Psalm 89 vers 1
Pagina 62: foto de heer W. te Gussinklo, vermoedelijk 1954
Pagina 67: 60-jarig bestaan foto de heer W te Gussinklo
Pagina 70: op 22 mei 1951 bestond ‘Dutch Button Works’ te Bredevoort 75 jaar. ‘De Eendracht’ bracht de directie een serenade temeer omdat de directeur de heer W. te Gussinklo erevoorzitter van “De Eendracht” was en veel betekende voor de vereniging.