in patiëntveiligheid

Actueel medicatieoverzicht

Actueel medicatieoverzicht leidt tot forse daling medicatiefouten bij spoedopnames in ziekenhuizen.Het aantal medicatiefouten bij spoedopnames van patiënten van 65 jaar en ouder in ziekenhuizen kan met 80% gereduceerd worden. Dat is mogelijk door binnen 24 uur na een spoedopname een actueel medicatieoverzicht beschikbaar te hebben. Dat blijkt uit de eerste resultaten na invoering van het internationale standaardprotocol medicatieverificatie in zes Nederlandse ziekenhuizen. De implementatie van dit protocol maakt deel uit van het internationale project High 5´s dat in Nederland door het CBO wordt uitgevoerd met als doel het verbeteren van patiëntveiligheid.

Internationaal

Het ontwikkelen van een internationaal standaardprotocol voor medicatieverificatie (‘Standard Operating Protocol Medication Reconciliation’) is één van de speerpunten van High 5’s. Onder begeleiding van het CBO werkten elf* Nederlandse ziekenhuizen afgelopen jaar intensief samen aan het optimaliseren van medicatieveiligheid bij spoedopnames van patiënten van 65 jaar en ouder. Voor deze groep is gekozen omdat dit de meest complexe patiënten zijn met betrekking tot medicatie.

Bron: Website High5

Nulmeting

Uit de nulmeting bleek dat bij ruim de helft van de patiënten bij spoedopname één of meerdere onjuistheden in het medicatieoverzicht staan. Dit percentage komt overeen met de internationale literatuur. Uit de resultaten van de eerste zes ziekenhuizen blijkt dat door de invoering van het internationale standaardprotocol met betrekking tot medicatieverificatie het aantal medicatiefouten binnen een tot vijf maanden drastisch en blijvend verminderd kan worden door binnen 24 uur een actueel medicatieoverzicht beschikbaar te hebben. Een van de meest effectieve interventies blijkt een gesprek over het gebruik van de thuismedicatie tussen de patiënt en een apothekersassistent(e) binnen 24 uur na de spoedopname te zijn. Daarnaast vergelijkt de apothekersassistent(e) de medicatielijst van de openbare apotheek met voorgeschreven medicatie in het ziekenhuis.

De resultaten van de vijf andere ziekenhuizen volgen in de komende maanden. In de zes ziekenhuizen wordt de toepassing van het standaardprotocol momenteel uitgebreid naar alle (spoed)opnames, interne transfers en ontslag.

Samen werken aan patiëntveiligheid

Het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn & Sport ondersteunt dit internationale WHO-project. De Nederlandse ziekenhuizen geven met deelname aan High 5’s Medicatieverificatie tevens invulling aan de implementatie van de richtlijn Medicatieoverdracht in de keten die sinds 1 januari 2011 van kracht is. Ook de kennis en praktijkervaring die ziekenhuizen ontwikkelen in het VMS Veiligheidsprogramma (veilige medicatieoverdracht bij opname en ontslag van electieve patiënten) en in dit High 5’s project (veilige medicatieoverdracht bij spoedopnames) versterken elkaar.

In mei 2011 start het CBO met een tweede ronde; dan kunnen andere ziekenhuizen deelnemen aan dit implementatietraject. Meer informatie over High 5’s is te vinden op www.cbo.nl onder patiëntveiligheid en hier

* De deelnemende ziekenhuizen: Antonius Ziekenhuis, Rivas Beatrixziekenhuis, Diakonessenhuis, Franciscus Ziekenhuis, HagaZiekenhuis, Medisch Centrum Alkmaar, Sint Franciscus Gasthuis, Tergooiziekenhuizen, UMC St. Radboud, VU Medisch Centrum en Ziekenhuis Rivierenland.